Bern Zoo

Al vroeg is besloten inheemse dieren te presenteren en geen exotische roofdieren. Later werd dit: Europese en met uitsterven bedreigde soorten. Dit maakt dierenpark Bern anders dan andere hoofdstedelijke dierentuinen.

De modernistische architect Hostettler krijgt richtlijnen mee. De architectuur moet discreet in de ongerepte natuur van het gebied tussen de rivier de Aare en het Dählhölzli-bos vallen. Het voetpad langs de Aare naar Elfenau mag niet veranderen. Ook moet hij aan de slag wanneer de dierentuin al open is. En die prachtige omgeving betekent ook donker bos, dus het rooien van de bomen bij Vivarium, vijver en kinderboerderij moest op de architectenradar.

Hostettler gebruikt de bestaande infrastructuur van landgoed Elfenau. Het terrein is verdeeld in drie zones: rivier- en moerasgebied, de oostelijke helling van de Aare en het bosgebied. In Hostettlers ontwerp kunnen groepen dieren hier vrij rondlopen, bijna zoals in het wild.

Vivarium
Het Vivarium dat aquarium, terrarium, insectarium en volière in één is, is van beton en steen. Koperplaten en een houten frame vormen een dak. Buiten beschermt het aquarium dat uitsteekt, de volières tegen de westenwind. De buitenvolières zijn gemaakt van eendelige frames van roestvrij staaldraad dat vier keer dunner is dan ooit eerder op vogelkooien toegepast. Binnen heeft het Vivarium, een haakgebouw, geen dragende kolommen of wanden wat grote vrijheid geeft bij het inrichten. Collectieve verwarming komt van het Oekononomiegebäude en nare geurtjes in bezoekersruimten worden onderdrukt. Hostettler houdt van indirecte bovenverlichting en halfdonkere bezoekersruimten. Glasreflectie pakt hij aan met schuin geplaatste glaspanelen en door glazen kasten op verhogingen te zetten.

Uitbreiding en renovatie Vivarium
In de periode 1984-1986 is het concept van architect Andreas Furrer gerealiseerd. Er komt een bezoekerspad door een "samenhangend subtropisch landschap", glasdak boven landschapshal, presentaties van krokodillen, vissen enz en doorkijkjes naar buiten. De kaartverkoop voor het betaalde deel komt in het Vivarium en buiten verrijst een dichte scheidsmuur tussen Vivarium en buitenverblijven.

In 2012 en 2013 volgen gedeeltelijke vernieuwing van het glazen dak en integratie van het aquarium, afgestemd op moderne eisen.

Berenkuil en berenpark
Deze verblijven liggen aan de rand van de oude binnenstad van Bern, die vanaf 1983 op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat. In 1990-1996 vernieuwen architect Furrer-Partner en beeldhouwer Gunter Frentzel de berenkuil (1857). Hun sculptuur van zandsteenblokken en andere revisies zorgen dat de dieren klimmen, zwemmen en slapen als beren maar laat weinig loopruimte over.

In 2009, op 22 oktober, gaat het 6000 m2 grote Berenpark open. Een tunnel verbindt dit verblijf naast de Aare met de berenkuil. De dieren kunnen in beide ruimtes rondhangen, het plonsbad bij de rivier in, of zich verstoppen voor toeschouwers. Er is een spiffy lift voor mensen met een handicap.

Berenboshuis in het dierenpark
Dit bezoekerscentrum ligt aan een vierkant plein bestraat met macadam. Het ontwerp van Architekturbüro Patrick Thurstons wil de essentie van de bossen waarin beren leven vangen. Het gaat om het gevoel van hout en steen, variërende hoogten, veranderende richtingen, licht en schaduw, geluid en stilte. Twee smalle corridors leiden naar grote ramen met zicht op beren of wolven. Er zijn nissen met informatie, geluiden en film. Het Berenboshuis is verbonden met het oude pinguïnverblijf dat nu dienst doen als biofilter. Links van het boshuis de oude berenburcht.

Scandinavisch verblijf (2008-2009)
Dit onderkomen voor muskusossen en andere Noord-Europeanen is ook een ontwerp van Architekturbüro Patrick Thurston. De onregelmatig zeshoekige vorm van de papegaaiduikershal is geïnspireerd op een kristal en zonder steun van pilaren overspannen met een groot dak.

Zoöloog Heini Hediger, directeur van 1938-1943, krijgt bekendheid als de vader van de dierentuinbiologie. Hij stelt ontwerp en structuur van de dierenverblijven (kwaliteit) boven vierkante meters (kwantiteit) en zou informatieborden in de dierentuin hebben geïntroduceerd. "Des Berners Zoo" is de slogan van Hannes Sägesser, directeur van 1970 tot 1991. In 1988 heeft Tierpark Dählhölzli bijna alle exotische dieren vervangen door Europese soorten, behalve in het Vivarium.
In 2004 verandert het motto van de dierentuin in "Meer ruimte voor minder dieren".

De Overstroming van de Eeuw (1999) treft ook de vijvers, de kinderboerderij en het restaurant in het dierenpark. Van de eerste uitbreiding sinds 1937 profiteren in 2008 vooral het wisentenpark en het quarantainestation.
Ongeveer 80% van de in de algemene planning genoemde projecten is 2000-2015 afgerond. De gemeenteraad heeft in 2010 een herziene algemene planning goedgekeurd.

Winterstorm Burglind heeft er 25 beuken omver geblazen, maar vandaag is het dierenpark open. Stapels omgezaagde bomen langs het bospad naar het vrij toegankelijk deel, ongeveer de helft van het Tierpark. Rechts de volières van het Vivarium en links een flamingomeer (1999). Uitgebreide informatieborden. Kaartverkoop in het Vivarium. Het Vivarium zelf is een gevarieerde aaneenschakeling van warme wereldjes waarin glazen "kantoor"kasten los geplaatst op stenen verhogingen, opvallen. Hanglampen erboven. Buiten een zeehondenverblijf (2005) in een halve cirkel om het Vivarium en verderop weer een aaneenschakeling maar dan van wildparken voor lynxen, beren... Je ziet het al op de plattegrond. Behalve bij het berenboshuis domineren hygiënisch grijs beton, glas en staal het beeld van de naturalistische verblijven tussen Vivarium en wildparken. Misschien omdat er vanwege de winter(storm) veel dicht is en de beren de wekker in het voorjaar laten afgaan. Ik kom een keer terug als het zomer is. In 40 minuten loop je van het dierenpark naar het berenpark met pixel-perfect panorama's als beloning. Dat rivierding is vet, man.