Wuppertal zoo

In 1880 schrijft de NV Zoologischer Garten Elberfeld een ontwerpwedstrijd uit voor een hoofdgebouw, maar dit leidt nergens toe. Uiteindelijk is het hoofdgebouw er in tien jaar tijd en in drie etappes naar ontwerp van Heinrich Kayser gekomen, een grondlijn voor de later ontstane wijk Zoo-Viertel.

Poolpanorama Carl Hagenbeck
Onder leiding van directeur en tuinarchitect Josef Keusch krijgt zoo Wuppertal vanaf 1910 dierenweiden en verblijven zonder tralies, net als in Hagenbecks zoo in Hamburg.

Het poolpanorama van zoo Hamburg heeft model gestaan voor het Nordland panorama dat bestaat uit drie plateaus met Californische zeeleeuwen op de eerste, ijsberen op de tweede en Siberische steenbokken op de bovenste verdieping.

De Zwitserse beeldhouwer Urs Eggenschwyler (1849-1923) levert de ontwerpen en dierenhandelaar Carl Hagenbeck de bewoners. Eggenschwyler is ook de schepper van de grote rotsformatie in zoo Hamburg. Otters en pinguïns zijn links en rechts van het panorama ondergebracht, in verblijven van recentere datum. Jammer genoeg zijn de drie verblijven later in verschillende stijlen gerestaureerd, ten koste van het kijkdooseffect.

Naoorlogse verblijven
Gebouwen schieten als paddestoelen uit de grond. In 1951 een hertenstal, in 1952 het antilopen- en zebraverblijf en in 1955 een bizonhuis. Augustus 1955 vinden de olifanten een nieuw onderkomen in het olifantenhuis. Het ijsberen- en zeeleeuwenverblijf, onderdeel van het poolpanorama, is in 1956 niet in stijl vernieuwd. De lichtgewicht kunstmatige rotsen van hout, draad en cement maken plaats voor beton en natuursteen. Zowel het oude als het nieuwe verblijf biedt onvoldoende loopruimte. In 1960 volgt een vogelhuis en in 1966 het gibbonhuis.

Een aantal dierenverblijven dateert van de jaren zeventig en tachtig waarin de zoo gestaag is doorontwikkeld zonder alles telkens ondersteboven te gooien om aan de hipste trends te voldoen. Het roofdierenhuis is in 1970 opgeleverd en het pinguïnverblijf in 1971. Het vogelhuis van 1960 is in 1973 gerenoveerd en het aquarium/terrarium van 1927 in 1974 compleet vervangen.

In 1991 is het ijsberenverblijf verruimd en gerenoveerd. Het nieuwe olifantenverblijf van 1995 geldt als state-of-the-art en was op dat moment met een buitenverblijf van 3000 m2 en een binnenruimte van 1340 m2 het grootste onderkomen van Zoo Wuppertal. De dierentuin houdt een kleine kudde Afrikaanse olifanten.

21e eeuw
In 2003 schenkt de Dierentuinvereniging een tralievrij orang-oetanverblijf dat zorgvuldig in het landschap is neergevlijd bij het mensapenhuis, en met een kunstrotswand eromheen. Het verblijf is in samenspraak met gebouwenbeheer, de zoo en Rasbach architecten, Oberhausen, gepland en voor € 1,15 miljoen gebouwd. Het binnenverblijf beslaat 600 m2 en Rasbach heeft de groene buitenverblijven uitgerust met klimbomen, echte planten en een beek. Bezoekers hebben verschillende kijkmogelijkheden, onder meer via gehard glas. In 2004 opent het verblijf voor Kodiakberen.

Rasbach kopieert in 2006 de originele habitat van de zwartvoetpinguïns naar Wuppertal, een stuk strand met opvallend hoge, afgeronde rotsblokken en drie onderwatervensters waardoor het pinguïnleven aan alle kanten aanschouwelijk is gemaakt. De pinguïn is het wapendier van Zoo Wuppertal.

De zoo is in 2007 aan de zuidkant van 20 naar 24 hectare uitgebreid voor het grootste roofdierenverblijf in Duitsland, een accommodatie van 5,1% ha voor Afrikaanse leeuwen en Siberische tijgers. Bij de kunstmatige rotsen van het grote kattenverblijf heeft architectenbureau Rohdecan een hoekig, terrasvormig entreegebebouw ontworpen, los van het Neorenaissance hoofdgebouw.

19e eeuw
De Aktiengesellschaft (NV) Zoologischer Garten Elberfeld is op 5 december 1879 opgericht en dierentuin en restaurant openen al op 8 september 1881.

De zoo start met 34 dieren, waaronder wolven en een beer. In het begin zorgen vooral de tennisbaan en de speelplaats voor vermaak terwijl de grote vijver waar tegenwoordig ook gibbons gehuisvest zijn, de plek voor kanoplezier en schaatspret is. In 1899 wordt een leeuwtje geboren, een van de weinige attracties op dierengebied in die tijd.

20e eeuw tot de Tweede Wereldoorlog
In 1912 zet de leeuwenrots een punt achter het tijdperk van de leeuwenkooi. De leeuwenrots is halverwege de 20e eeuw gesloopt.

Zoo Wuppertal houdt al vanaf 1927 olifanten. Bezoekers verdringen zich voor het olifantenhuis wanneer Krishna en Lakshmi in mei 1927 arriveren.

Tweede Wereldoorlog
Slechts enkele bommen treffen dierentuin Wuppertal. Alle grote carnivoren worden in andere dierentuinen ondergebracht of afgeschoten. Aan het eind van de oorlog zijn er nog 20 grotere dieren over. Vrij snel gaat de zoo weer open.

20e eeuw na de Tweede Wereldoorlog
In 1955 heeft olifant Siwa heeft de status van publiekslieveling bereikt, maar ook de respectabele leeftijd van 49 jaar, "Oma Siwa". Tot in de jaren zestig is het gebruikelijk om dierentuindieren circuskunstjes te laten doen. Zo ook in Wuppertal. Wanneer de zoo in 1981 een eeuw bestaat blijken er 40 miljoen bezoekers te zijn geweest. Ter gelegenheid van dit 100-jarig bestaan bekostigt de Dierentuinvereniging een uitbreiding van het gibbonverblijf, een nieuwe, grote hertenstal en het beververblijf. De stad Wuppertal schenkt een roofvogelverblijf. In 1993 schenkt de dierenentuinvereniging een tropisch vogelhuis met Freiflughalle, een inloop- en vrije vluchtkooi. Ook het 125-jarig bestaan in 2006 biedt gelegenheid voor veel vernieuwingen. De dierentuinvereniging brengt €750.000 bijeen voor vervanging van de verblijven van de zwartvoet- en koningspinguïns.

Jaren nul
In 2002 zijn de tapirs en capibara's in het oude olifantenhuis ondergebracht. Door de glazen wand van de badgelegenheid zien bezoekers de dieren ook onder water.

De zoo heeft weinig speeltuinen (één) en restaurants (twee) en is rijk aan dieren. Fijne landschappelijke zoo om rond te banjeren dankzij de combinatie van bos, heuvels, panorama's en in ons geval ook nog wat sneeuw.