Central Park Zoo

De hoofdingang van de Central Park Zoo, ook wel Wildlife Conservation Park geheten, ligt aan 5th Avenue en 64th Street achter het middeleeuws aandoende Arsenalgebouw. De bakstenen poort is getooid met de in 1965 geïnstalleerde George Delacorte klok en een carrousel van zes voet hoge musicerende dierfiguren door de Italiaanse beeldhouwer Andrea Spadini in brons gegoten. Klokwerk en beelden zijn in 1995 gerestaureerd; de klok loopt nu computergestuurd en laat elk halfuur een kindermelodietje horen.

1934 – 1983 Robert Moses Zoo
Dieren verhuizen naar andere dierentuinen wanneer parkcommissaris Robert Moses de oorspronkelijke Central Parkmenagerie in een state-of-the-art-zoo omtovert die in december 1934 opent. In negen maanden tijd komen er negen gebouwen van rood baksteen met versieringen van wit kalksteen. Het is een Work Progress Administration Project van $400.000. Aymar Embury II ontwerpt de neo-Georgiaanse dierenverblijven in 1934. Het zeeleeuwenbassin is van de hand van Charles Schmieder, die zijn tijd vooruit is door het gedrag van de dieren tevoren te observeren en de aldus opgedane kennis in zijn ontwerp te verwerken. De dierentuin is in een vierkant opgetrokken met de zeeleeuwen als middelpunt. De Robert Moses Zoo heeft tijgers, olifanten, nijlpaarden en gorilla's, maar is ook rijk aan dierenbeelden en windwijzers op kooien en gebouwen. Acht betonnen adelaars worden in 1937 geïnstalleerd. Ze komen van een brug over Shore Road (Brooklyn) waar ze moesten wijken voor de Brooklyn-Queens Expressway. De windwijzers die Wilhelm Hunt Diedrich voor de dierentuin maakte zijn er nog altijd. Ze hebben de vorm van het dier dat bij het gebouw hoort.

Wildlife Conservation Park 1988
In de jaren 60 en 70 voldoen de onderkomens van de Moses Zoo niet meer en in 1980 spreekt WCS met de stad New York een nieuwe transformatie van de dierentuin af.

Op twee na alle gebouwen zijn in 1983 en '84 neergehaald. De aanleg van natuurlijke biotopen - comfortabel voor dieren - is in 1988 afgerond na veel oponthoud en voor zo’n 35 miljoen dollar, vier keer zo veel als gepland. Deskundigen van de WCS en architectenbureau Kevin Roche, John Dinkeloo en Vennoten voeren de makeover uit volgens een open safariconcept.

De nieuwe zoo heeft geen ouderwetse kooien maar verblijven die op de natuurlijke habitat van de dieren lijken. Het contact van de nieuwe zoo met het park is veel opener nu het hoge bakstenen cafetaria het zicht niet meer blokkeert.

Een arcade vormt samen met het Arsenalgebouw een U. De donkerrode bakstenen van de pilaren zijn in hetzelfde patroon als dat van het Arsenaalgebouw gelegd en kleuren goed bij het grijs van de granieten voeten en kapitelen. Het glazen dak van de arcade houdt bezoekers droog en het geheel heeft een licht oriëntaalse touch. Architect Roche is in China geweest.

Het zeeleeuwenverblijf en de centrale tuin blijven het middelpunt en de gebouwen eromheen zijn laag gehouden. Het oude betonnen zeeleeuwenbassin is vervangen door een 30% groter bad met een rotspartij (nep) en aan drie kanten omlijst met glas. Dankzij het plexiglas kunnen bezoekers de dieren ook onder water zien. Een aangelegde tuin met teakhouten banken en betonnen adelaars in vier paren rondom, maken het plaatje af.

De panelen met reliëfdecoraties van dieren van Frederick Roth zijn in de nieuwe dierentuin geïntegreerd. Het voormalig vogelhuis doet vandaag de dag dienst als cadeauwinkel; schoorsteen en kalkstenen fries komen uit de oude dierentuin. De huidige dierentuin opent op 8 augustus 1988 en beslaat zo’n 2,2 hectare.

Een 20e-eeuwse zoo met een langere aanloop
Central Park Zoo maakt pas sinds 1988 deel uit van de Wildlife Conservation Society (WCS), maar al in 1860 zijn er dieren te vinden op de plek van deze zoo. In het begin was de collectie niet meer dan een aanwassende groep van gedoneerde dieren, van 72 witte zwanen tot een berenjong.

1864 – 1934 Central Park Menagerie
The Arsenal is tussen 1840 en 1850 neergezet als munitiedepot. Het huisvest tegenwoordig kantoren van de plantsoenendienst en het Wildlife Conservation Park. Vanaf 1859 ontstaat in en rond the Arsenal bijna bij toeval een menagerie doordat New Yorkers allerlei dieren bij de parkwachters afgeven. In 1862 verblijft er een beer in de kelders en zitten allerhande dieren in openluchtkooien, waaronder gedresseerde en soms aangeklede (circus)dieren. In 1864 wordt de menagerie geformaliseerd en krijgt als Central Park Menagerie budget voor dierenverblijven. In 1871 gaan de binnenkooien er om veiligheidsredenen uit en ook vanwege de stank. Eén ijsbeer en twee zeeleeuwen arriveren in 1874 en tot op de dag van vandaag zijn deze twee diersoorten in Central Park te aanschouwen.

Altijd leuk om deze dierentuin vanuit Central Park binnen te lopen om het zeeleeuwenverblijf te zien (ongeveer het enige overblijfsel van de voormalige dierentuin) of om af te koelen bij de pinguïns. Vroegâh gratis, nu met een kaartje.